Een warmtepomp heeft een compressor en een ventilator. Die maken geluid en kunnen voor overlast zorgen.
Daarom moet vóóraf bedacht worden op welke manier geluidsoverlast aangepakt gaat worden.
Gelukkig zijn er voldoende maatregelen om het problemen te voorkomen. We bespreken ze hieronder.
Geluid wordt uitgedrukt in decibel dB(A). De (A) in dB(A) betekent dat de sterkte van het geluid is gewogen met deze gevoeligheid van het oor.
Een menselijk oor is namelijk het meest gevoelig voor een toon van 1000 Hz.
Voor hogere en lagere tonen is het oor minder gevoelig en horen we de toon dus minder hard.
Enkele voorbeelden:
10 dB(A) | Net hoorbaar | Vallend blad |
20 dB(A) | Geluid binnen, achter muur zonder ramen, van een warmtepomp op vol vermogen. | |
25 dB(A) | Stille slaapkamer | |
30 dB(A) | Erg stil | Fluisteren. Ademgeluiden |
40 dB(A) | Rustig straatverkeer achter een raam met dubbele
beglazing. Geluid buiten van een stille warmtepomp in een geluiddempende omkasting op 2 meter. Geluid binnen, achter een muur met gesloten dubbele beglazing, van een warmtepomp op vol vermogen. | |
50 dB(A) | Rustig | Pratende mensen. Koelkast die aanslaat. Geluid buiten van een stille warmtepomp of 2 meter afstand. |
60 dB(A) | Indringend | Normaal gesprek. Geluid buiten van een luide warmtepomp of airco op vol vermogen op 2 meter afstand. |
70 dB(A) | Storend | geluid van hard staande TV. |
Ten aanzien van geluid zijn er voor warmtepompen twee wettelijke eisen:
1: Maximaal geluidsvermogen.
Het maximale geluidsvermogen LWA-max van warmtepompen is vastgelegd in de Ecodesign Directive Commission Regulation (EU) No 206/2012:
De fabrikant is verantwoordelijk dat voldaan wordt aan deze eis.
2: Geluid naar de buren.
Vanaf 1 April 2021 gelden er strenge wettelijke eisen voor het geluid van de buitenunits van zowel warmtepompen
als airco’s op de perceelgrens van aangrenzende woningen.
De maximaal optredende geluidniveaus mogen maximaal 40 dB zijn op de perceelgrens (als op dat perceel een woning staat).
Voor warmtepompen met een afzonderlijke instelling voor de avond+nacht (silent mode) geldt tussen 07.00 uur en 19.00 uur een
maximum van 45 dB op de perceelgrens.
Het gaat daarbij om het geluidvermogenniveau (Lwa) bij het maximale vermogen van de warmtepomp en niet om het geluidvermogenniveau (Lwa) dat vermeld
staat op het CE-label. Dat is namelijk bepaald op een lager (nominaal) vermogen en zal dus ook minder geluid produceren.
Ten aanzien van deze tweede eis is de installateur adviserend maar de eigenaar van de woning is verantwoordelijk dat
voldaan wordt aan deze eis. Er moeten dus maatregelen getroffen worden om aan de tweede eis te voldoen.
Bij de berekeningen
berekent de website de warmtepomp installatie inclusief een schatting van het geluid op de perceelgrens, met en zonder geluiddempende omkasting.
We bespreken eerst drie maatregelen om te voldoen aan de tweede eis, en daarna nog twee aanvullende maatregelen om overlast in de eigen woning
te voorkomen.
Daarbij is niet alleen de afstand tot de perceelgrenzen van belang, maar ook de verspreiding van het geluid.
Kies dus een plaats voor de warmtepomp met een zo groot mogelijke demping tot de perceelgrenzen van buren.
In onderstaande drie grafieken kun je de geluidsdruk in dB(A) zien bij toenemende afstand en bij bovenstaande drie plaatsingsmogelijkheden.
[A] Geluiddemping van een warmtepomp die in het vrije veld is geplaatst.
[B] Geluiddemping van een warmtepomp die tegen één muur is geplaatst.
[C] Geluiddemping van een warmtepomp die in een hoek tussen twee muren is geplaatst.
We lichten deze en volgende maatregelen toe aan de hand van voorbeelden.
Warmtepomp: | 9 kW. |
LWA-max: | Onbekend. We gaan uit van het wettelijk maximum van 70 dB(A). |
LWA-max silent mode: | Nee/onbekend. We gaan uit van het wettelijk maximum van 70 dB(A). |
Plaatsing: | In het vrije veld. |
Omkasting: | Nee. |
Afstand tot 45 dB(A) | In grafiek [A] bij LWA=70 dB(A) vinden we 7 meter. |
Afstand tot 40 dB(A) | In grafiek [A] bij LWA=70 dB(A) vinden we 12,5 meter. |
Warmtepomp: | 5 kW. |
LWA-max: | Onbekend. We gaan uit van het wettelijk maximum van 65 dB(A). |
LWA-max silent mode: | Nee/onbekend. We gaan uit van het wettelijk maximum van 65 dB(A). |
Plaatsing: | Tegen één muur en verder is het vrij. |
Omkasting: | Nee. |
Afstand tot 45 dB(A) | In grafiek [B] bij LWA=65 dB(A) vinden we 5,5 meter. |
Afstand tot 40 dB(A) | In grafiek [B] bij LWA=65 dB(A) vinden we 10 meter. |
Warmtepomp: | 5 kW. |
LWA-max: | Onbekend. We gaan uit van het wettelijk maximum van 65 dB(A). |
LWA-max silent mode: | Nee/onbekend. We gaan uit van het wettelijk maximum van 65 dB(A). |
Plaatsing: | In een hoek tussen twee muren. |
Omkasting: | Nee. |
Afstand tot 45 dB(A) | In grafiek [C] bij 65 dB(A) vinden we 8 meter. |
Afstand tot 40 dB(A) | In grafiek [C] bij 65 dB(A) vinden we 14 meter. |
Kies een warmtepomp met een zo laag mogelijke LWA-max.
Op de CE labels van warmtepompen staat een waarde van het geluidsvermogen LWA. Dit is echter niet LWA-max.
De waarde op het CE label is bij een vaak voorkomende belasting van de warmtepomp, maar dus niet de maximale belasting.
Warmtepomp fabrikanten moeten de LWA-max waarden wel publiceren.
Je kunt de LWA-max voor dag en nacht modes van een groot aantal populaire warmtepompen vinden in
De beste warmtepomp! in
de kolommen 'Geluid - LWA-max dag' en 'Geluid - LWA-max nacht'.
In onderstaande grafiek staan van 2 fabrikanten de LWA-max waarden voor een aantal warmtepompen met vermogens tussen de 3 en 16 kEW.
Zoals ook in De beste warmtepomp! is te zien zitten er aanzienlijke verschillen in LWA-max tussen warmtepompen met eenzelfde vermogen. Er zijn warmtepompen die meer dan 5 dB(A) onder het wettelijke maximum zitten. Zo laat de grafiek bij 9kW een warmtepomp zien die 9 dB onder het wettelijk maximum zit. Dat scheelt dan direct een flink stuk in de plaatsingsmogelijkheden.
Warmtepomp: | 12 kW. |
LWA-max: | 62 dB(A). |
LWA-max silent mode: | Ja. 55 dB(A) |
Plaatsing: | Tegen één muur en verder is het vrij. |
Omkasting: | Nee. |
Afstand tot 45 dB(A) | In grafiek [B] bij 62 sB(A) vinden we 3,2 meter. |
Afstand tot 40 dB(A) | In grafiek [B] bij 55 dB(A) vinden we 1,9 meter. |
Warmtepomp: | 3 kW. |
LWA-max: | 60 dB(A). |
LWA-max silent mode: | Ja. 55 dB(A) |
Plaatsing: | In een hoek tussen twee muren. |
Omkasting: | Nee. |
Afstand tot 45 dB(A) | In grafiek [B] bij 55 dB(A) vinden we 4,5 meter. |
Afstand tot 40 dB(A) | In grafiek [B] bij 60 dB(A) vinden we 4,5 meter. |
Gebruik een geluiddempende omkasting om de warmtepomp. Deze dempen het geluid met méér dan 10 dB tot wel 15 dB(A).
Warmtepomp: | 9 kW. |
LWA-max: | 68 dB(A). |
LWA-max silent mode: | nee. |
Plaatsing: | In een hoek tussen twee muren. |
Omkasting: | Ja, 12 dB(A). |
Afstand tot 45 dB(A) | In grafiek [B] bij 56 dB(A) vinden we 2,9 meter. |
Afstand tot 40 dB(A) | In grafiek [B] bij 56 dB(A) vinden we 5 meter. |
Warmtepomp: | 12 kW. |
LWA-max: | 62 dB(A). |
LWA-max silent mode: | 55 dB(A). |
Plaatsing: | Tegen één muur en verder is het vrij. |
Omkasting: | Ja, 12 dB(A). |
Afstand tot 45 dB(A) | In grafiek [B] bij 43 dB(A) vinden we minder dan 1 meter. |
Afstand tot 40 dB(A) | In grafiek [B] bij 50 dB(A) vinden we ongeveer 1 meter. |
Bovenstaande 3 maatregelen maken dat er altijd wel adequate oplossingen zijn om te kunnen voldoen aan de wettelijke eisen van
geluid naar de buren. Warmtepomp installateurs zullen hier ook bij adviseren en gebruiken daarvoor door de fabrikanten
verstrekte rekentools.
Geluid naar de eigen woning:
In aanvulling op bovenstaande maatregelen voor geluid naar de buren, zijn nog een aantal maatregelen nodig om het geluid
naar de eigen woning te beperken.
Gebruik een plaats met veel demping naar eigen woning.
Een muur zonder ramen: | dempt 50 dB(A). |
Een muur met gesloten ramen: | dempt 25 dB(A). |
Een muur met spouwmuur isolatie: | voorkomt ongedempt geluid via gaten en kieren. |
Bij open ramen zoals slaapkamerramen. Deze dempen het geluid niet.
Als de warmtepomp tóch in de buurt van een slaapkamerraam moet komen, zorg dan voor een stillere warmtepomp en een geluiddempende omkasting.
Vermijden van contact geluid.
Als de warmtepomp installatie in direct mechanisch contact staat met de woning, dan worden trillingen direct doorgegeven aan de
constructie van de woning. En dat kan zorgen voor zeer hinderlijk geluid.
Maatregelen bij plaatsing op de grond of op het dak:
Plaats de warmtepomp op geluidabsorberende buffers.
De buffers mogen daarbij niet in contact komen met een muur van de woning.
Plaats trillingsdempende veervoeten tussen de buffers en de warmtepomp.
Maatregelen bij bevestiging aan de muur:
Bevestiging aan de muur is af te raden, omdat er dan extra maatregelen getroffen moeten worden om contactgeluid te vermijden.
Is bevestiging aan de muur toch noodzakelijk, neem dan in elk geval de volgende maatregelen:
Als er goed gebruik is gemaakt van bovenstaande 5 maatregelen zal er bij buren en in de eigen woning geen geluidsoverlast zijn.
Bij de berekeningen
berekent de website de warmtepomp installatie inclusief het geluid op de perceelgrens, met en zonder geluiddempende omkasting.
Wil je weten of een warmtepomp ook voor jouw woning kan, en wat het kost en bespaart?
Doorloop dan het
stappenplan om te verduurzamen en krijg
een goed inzicht in de mogelijkheden.