Ik wil een warmtepomp aanschaffen.
Waar moet ik op letten bij de aanschaf van een warmtepomp voor mijn bestaande woning.

Er zijn veel vragen en onduidelijkheden rondom de aanschaf van een warmtepomp voor bestaande woningen. Er zijn ook veel indianenverhalen de wereld ingebracht die de consument op het verkeerde been zetten. Waar moet je op letten als je de cv ketel wil vervangen voor een warmtepomp?



Enkele voorbeelden van indianenverhalen over warmtepompen:

• Als je een warmtepomp wil moet je het huis verbouwen en overal vloerverwarming aanleggen (meer hierover).
• Je kunt beter je huis nu verkopen en een nieuw huis laten bouwen.
• Warmtepompen werken niet als het vriest, dus je hebt toch altijd een (hybride) gasketel nodig.
• Als je een warmtepomp gaat aanschaffen moet je vooral kijken naar de hoogste COP (meer hierover).
• Als ik een warmtepomp wil moet ik een bron laten boren in mijn tuin.
• Ik heb geen warmtepomp nodig want mijn airco kan ook al verwarmen. (meer hierover).
• Het stroomverbruik van een warmtepomp is duurder dan het gasvebruik van de CV-ketel. (meer hierover).
• Een warmtepomp maakt teveel herrie. (meer hierover).
• Ik wacht op een hoge temperatuur warmtepomp (meer hierover).
• Je kunt beter wachten op een waterstof ketel.
• Je kunt beter wachten tot warmtepompen goedkoper zijn geworden.
• Je kunt beter wachten op wijkverwarming.

Warmtepompberekenen   maakt de zaken rondom aanschaf van warmtepompen voor bestaande woningen transparant, en helpt de consument en zijn instalateur bij het maken van keuzes.

Neem de tijd om te bepalen wat voor jou het beste is. Maar stel niet uit. Wachten of niets doen is duurder.

Wil je al direct aan de slag? Ga dan direct naar het   stappenplan   verduurzamen.


Bij de berekeningen berekent de website of jouw woning geschikt is voor een warmtepomp, wat het kost en wat het oplevert.

1    Is mijn woning geschikt voor een warmtepomp?

Eerst moet je bepalen of jouw bestaande woning zonder meer geschikt is voor een warmtepomp. Als de woning (nog) niet geschikt is dan moet je hem eerst geschikt maken. De beste manier daarvoor is isoleren.

Een bestaande woning kan zonder meer overstappen van een CV-ketel naar een warmtepomp als
(1) de maximale temperatuur van het water van de warmtepomp hoog genoeg is om de woning bij strenge vorst comfortabel te verwarmen.
(2) de warmtepomp voldoende vermogen kan leveren om de woning bij strenge vorst comfortabel te verwarmen.

Als de maximale temperatuur van het CV-water die de warmtepomp kan leveren niet voldoende is om de woning comfortabel te verwarmen dan is er een extra verwarmingsbron nodig die het overneemt van de warmtepomp bij (heel) koud weer. Vandaag de dag gebruik je in zo'n situatie als extra energiebron een CV-ketel (een hybride systeem) maar op termijn kun je dan niet van het gas af. Je kunt dit probleem oplossen door extra te isoleren.

Het belang van extra isoleren

Als je de aanschaf van een warmtepomp overweegt is het altijd verstandig om je woning eerst (daar waar mogelijk is) na te (laten) isoleren. Daardoor bereik je namelijk vier voordelen:

• Het energieverlies van je woning neemt af, waardoor het verbruik omlaag gaat. Dit verdient zich over het algemeen heel snel terug.
• Je kunt een warmtepomp met lager vermogen nemen. Warmtepompen met hoge vermogens zijn duurder dan warmtepompen met lage vermogens.
• Het water van het verwarmingssysteem (bijvoorbeeld radiatoren) hoeft minder heet te zijn om het bij strenge vorst comfortabel warm te houden. Als die voldoende laag is om de woning bij strenge vorst te kunnen verwarmen kan de warmtepomp de woning volledig verwarmen en kun je ook echt van het gas af.
• Omdat de warmtepomp het water minder heet hoeft te maken, wordt de warmtepomp efficiënter en neemt het stroomverbruik af.

Warmtepompberekenen   adviseert om bij aanschaf van een warmtepomp de woning daar waar kan extra te isoleren.

Volg ons stappenplan om eenvoudig (en gratis) te bepalen of je bestaande woning geschikt is (of eenvoudig geschikt te maken is) voor een warmtepomp.

2    Welk soort warmtepomp is het meest geschikt voor mijn woning?

Monoblock lucht-water warmtepompen zijn zeer geschikt voor het Nederlandse klimaat. Ze zijn energie efficiënt en veel goedkoper in aanschaf dan een geothermische warmtepomp of een bi-block lucht-water warmtepomp.

Voor woningen zijn er twee soorten warmtepompen:

• Warmtepompen die de energie uit de bodem halen, de zogenaamde geothermische warmtepompen.
  Deze zijn er met verticale captatie netwerken of met horizontale captatie netwerken
• Warmtepompen die de energie uit de lucht halen, de zogenaamde aerothermische warmtepompen.

Geothermische warmtepompen:
De geothermische warmtepompen zijn veel duurder dan de aerothermische warmtepompen. Dat komt omdat er buiten verticaal of horizontaal buizen en slangen in de grond gelegd moeten worden. Een aerothermische warmtepomp systeem heeft die kosten niet.

Maar waarom zijn er dan geothermische warmtepompen?
Vroeger waren de geothermische warmtepompen veel energiezuiniger dan de aerothermische warmtepompen. Tegenwoordig zijn de moderne aerothermische warmtepompen een stuk energiezuiniger geworden. Daardoor worden de veel hogere kosten van een geothermische warmtepomp niet meer terugverdiend.
Er is nog een tweede argument dat gebruikt wordt bij geothermische warmtepompen, namelijk dat je ze in de zomer kunt gebruiken om de woning (bijna) gratis te koelen. De temperatuur van de bodem is namelijk zo laag dat je alleen maar de energie verbruikt van de pomp die het water rondpompt. Daar zitten echter ook weer haken en ogen aan.
Als je bij een geothermische warmtepomp namelijk NIET koelt, neemt het rendement waarmee de warmtepomp in de winter moet verwarmen af, omdat de bodem blijvend afkoelt.
Daarnaast moet je om te koelen vloerverwarming hebben. En met je blote voeten op een een koele vloer is niet aangenaam. Het is een heel andere (en meestal minder aangename) ervaring dan koelen met een airco.

Aerothermische warmtepompen:
Aerothermische warmtepompen halen de energie uit de buitenlucht. Er zijn lucht-water warmtepompen en lucht-lucht warmtepompen (een airco is een lucht-lucht warmtepomp).
Moderne modulerende lucht-water warmtepompen zijn namelijk energiezuinig, kunnen inmiddels hogere CV watertemperaturen aan (vaak 65 graden en een aantal zelfs hoger) en zijn in verhouding tot geothermische warmtepomp systemen relatief eenvoudig en goedkoop te installeren. Mocht je in de zomer willen koelen dan adviseren wij om een aparte airco te installeren. Die zijn qua prijs en prestatie helemaal geoptimaliseerd voor die toepassing, en daarnaast verkort je daardoor ook niet de levensduur van de lucht-water warmtepomp.

Mocht je overwegen je woning (volledig) te verwarmen met een airco (lucht-lucht-warmtepomp)? Lees dan eerst het artikel verwarmen met een airco.

Warmtepompberekenen   adviseert om voor de CV een lucht-water warmtepomp te kiezen. Neem om te koelen een aparte airco.

Binnen de lucht-water (aerothermische) warmtepompen heb je twee hoofdtypen:

• Monoblock uitvoering: waarbij alles in één apparaat zit dat buiten wordt geplaatst.
• Split uitvoering: waarbij er één apparaat buiten wordt geplaatst en een ander apparaat binnen.

Moderne Monoblock warmtepompen zijn zeer efficiënt met energie. Ook de installatiekosten liggen lager dan bij de Split uitvoering, omdat er slechts 1 apparaat geïnstalleerd hoeft te worden. Omdat er direct warmwater uit een Monoblock komt moet het apparaat dicht bij de buitenmuur geplaatst worden (bij voorkeur binnen een a twee meter) om afkoeling zoveel mogelijk te vermijden. Je plaats het tevens bij voorkeur dicht in de buurt van de locatie waar nu de CV ketel staat (bij voorkeur binnen 4 meter).
Als dat niet kan, moeet je de leidingen heel goed isoleren, of je kiest dan voor een Split uitvoering. Bij deze uitvoering staat één apparaat buiten en één apparaat binnen waartussen een speciale vloeistof loopt. Bij deze uitvoering kan de afstand tussen de twee apparaten tot wel 20 meter of langer zijn. Bijna alle fabrikanten hebben zowel Monoblock uitvoeringen alsook Split uitvoeringen.

3    Warm tapwater bereiden. Helemaal van het gas af of niet?

Of je helemaal van het gas af kunt hangt naast de verwarming ook van andere gasgebruikers af die je nu mogelijk nog hebt. De belangrijkste is meestal het maken van warm tapwater. Voor te douchen of voor een warm bad is in korte tijd veel warmwater nodig. Een gasketel heeft een zeer hoog vermogen en kan dat goed leveren. Een warmtepomp kan dergelijke vermogens niet leveren. Daarom is er als je geen gasketel meer hebt een ruime voorraad warmwater nodig (een boilervat) die bij elke warmwater vraag direct aangesproken kan worden. Voor een boilervat heb je wel plaats nodig. Liefst niet te ver van de badkamer, omdat je anders weer te grote verliezen krijgt. Bijkeukens en kelders worden vaak gebruikt om boilervaten te plaatsen. Er zijn twee soorten boilers die je kunt overwegen:

• Warmtepompboilers. Dit zijn boilers met een eigen ingebouwde warmtepomp.
• Indirect verwarmde boilers. Dit zijn boilers die de warmtepomp van de verwarming (of een andere energiebron) gebruiken.

De warmtepompboilers hebben over het algemeen een wat grotere watervoorraad nodig omdat de ingebouwde warmtepomp een laag vermogen heeft. Het duurt daardoor dus wat langer voordat er nieuw warmwater aangemaakt is. Warmtepompboilers halen de warmte uit de buitenlucht of uit de lucht in de ruimte. Als de lucht uit de ruimte gebruikt wordt dan wordt de ruimte zelf koeler. Dat kan gunstig zijn als de warmtepompboiler in een kelder staat. Omdat een warmtepompboiler een eigen warmtepomp heeft zit er een relatief hoge subsidie op deze boilers.

De indirect verwarmde boilers zijn aangesloten op de warmtepomp van de verwarming. Als de warmtepomp tegelijk moet leveren aan de boiler en aan de CV dan kan het zijn dat de CV tijdelijk onvoldoende of geen warmwater krijgt. Dat kan ten koste gaan van comfort. Daarnaast wordt de levensduur van de (dure) warmtepomp verkort omdat hij ook moet werken voor het bereiden van warmwater. Omdat indirect verwarmde boilers zelf geen warmtepomp hebben zit er geen subsidie op deze boilers.

Warmtepompberekenen   adviseert om de warmwater bereiding onafhankelijk te maken van de warmtepomp die de CV verwarmt.

Door de warmwater bereiding onafhankelijk te maken van de warmtepomp die de CV verwarmt, blijft de installatie eenvoudiger en zullen de twee systemen elkaar technisch en in gebruik niet beïnvloeden. Er zijn twee oplossingen mogelijk:

• Wil je van het gas af dan kies je voor een warmtepompboiler (met aantrekkelijke subsidie). Je hebt dan een zogenaamde 'all-electric' oplossing en bespaart tevens de maandelijkse aansluitkosten.
• Wil je niet volledig van het gas af dan verwarm je warmwater met een (al dan niet bestaande) gasketel. Je hebt dan een zogenaamde 'hybride warmtepomp' oplossing waarbij je de gasaansluiting behoudt die je dan ook nog voor eventuele andere gasgebruikers zoals een fornuis kunt blijven gebruiken.

In ons stappenplan staat een verdere uitleg over de mogelijkheden voor tapwaterbereiding.

4    Welke warmtepomp is voor mij financieel het meest interessant?

De aanschaf van een warmtepomp is een stuk duurder dan de aanschaf van een gasketel. Daar staat tegenover dat de maandelijkse energierekening na aanschaf van een warmtepomp fors lager zal zijn. Het is dus een investeringsvraagstuk geworden, net als met zonnepanelen.

• Hoeveel moet ik investeren?
• Hoeveel bespaar ik per maand of per jaar?
• Binnen hoeveel tijd verdien ik dan de investering terug?
• Hoe lang rendeert de investering (met andere woorden, hoe lang gaat de warmtepomp mee)?
• Hoeveel ga ik er uiteindelijk mee verdienen?

Warmtepompberekenen   maakt het totale financiële plaatje voor jouw woning inzichtelijk voor een groot aantal warmtepompen.

Kosten warmtepomp

Bij de aanleg van een warmtepompinstallatie heb je te maken met verschillende disciplines:

• De W-installateur: levert de apparaten, plaatst de apparaten, installeert de (water-) leidingen en programmeert de regelingen en afstellingen.
• De E-installateur: legt de stroom aan naar de apparaten.
• Enexis: legt 3-fase stroom aan (indien nog niet aanwezig en indien nodig).
• Grond voorbereider: maakt de grond buiten geschikt voor het plaatsen van de warmtepomp (indien nodig).
• Isolatie bedrijven: voor eventuele naïsolatie van dak, spouw, vloer of glas (indien mogelijk)

Hoeveel bespaar ik met een warmtepomp?

Een woning met een gasverbruik van 1600 m³ gas bespaard bij een goed gedimensioneerde en afgeregelde warmtepomp ongeveer 1800 Euro per jaar bij een stroom prijs van 40 cent per kWu en een gasprijs van 175 cent per m³ gas.

Hoeveel je bespaart hangt in hoofdzaak af van:

• Je huidige verbruik (dat ken je).
• De toekomstige kosten van energie, met name energie belastingen.
• Je nieuwe verbruik met warmtepomp. Het nieuwe verbruik is afhankelijk van veel factoren. Welke dat zijn hebben we hier inzichtelijk gemaakt.
• Volg ons stappenplan om het verbruik en de besparing van jouw woning uit te rekenen, inclusief investering, terugverdientijd en financieel rendement.

Hoe lang rendeert de investering? (met andere woorden, hoe lang gaat de warmtepomp mee?)

Een warmtepomp is een relatief eenvoudig apparaat. Je kunt hem vergelijken met een omgekeerde koelkast. Het belangrijkste en duurste onderdeel is (net als bij een koelkast) de compressor. Compressoren in moderne modulerende warmtepompen kunnen zo'n 100.000 draaiuren mee. Midden Nederland heeft gemiddeld zo'n 6500 uren per jaar met gemiddelde dag temperaturen lager dan 16 graden (16 graden is de gemiddelde dagtemperatuur waarbij over het algemeen de verwarming aan gaat). Dan kom je op een levensduur van 15 jaar. Dat is ook wat vaak door fabrikanten genoemd wordt. Je gaat er dan van uit dat de warmtepomp ook daadwerkelijk al die 6500 uren aan het werk is. Let op: dat is bijna 3/4 van het jaar. In de praktijk zal een (modulerende) warmtepomp ook wel eens uit staan, bijvoorbeeld als je de thermostaat lager zet voor de nacht.

Warmtepompberekenen   berekent het financiële plaatje op basis van een levensduur van 15 jaar en van 20 jaar.

Hoeveel ga ik er uiteindelijk mee verdienen?

Je verdient door structurele besparingen op je energiekosten. Hoe groot die besparingen zijn hangt af van de energieprijzen. Met de energieprijzen van 2022 zal de besparing heel groot zijn. Als je de investeringen aftrekt van de besparingen over de levensduur dan heb je de winst. En als je de winst deelt door de investeringen dan heb je de kapitaalopbrengst over de gehele levensduur. Warmtepompberekenen berekent de besparingen aan de hand van drie verschillende prijsnivo's.

Warmtepompberekenen   adviseert om de aanschaf te beoordelen op basis van de energiepijzen van voor de Oekraïne oorlog en op basis van een levensduur van 15 jaar.

Je besparingen en financieel rendement zal dan in de praktijk hoger liggen omdat de energieprijzen in 2022 fors hoger liggen (dus grotere besparingen), en omdat de levensduur van warmtepompen meestal langer is dan 15 jaar.

Wil je nu weten wat het technisch en financieel betekent voor jouw woning?
Ga dan direct naar de berekeningen.